Öğr. Gör. Tümay MERCAN

Kocaeli Üniversitesi İletişim Fakültesi Halkla İlişkiler ve Tanıtım B./Yönetim/İletişim Danışmanı

Bazıları umursamıyor, geleneği çoktan unutmuş, bazıları hatırlasa da uyamamışlar geleneğe. Bayram geliyor diye seviniyoruz elbette ama sevindiğimiz bayram mı, tatili mi?

Neden?

Hızlı şehirleşme, şehrin kendine özgü yaşama ve çalışma biçimi, tüketim kültürünün gelişmesi, tatil kültürünün yerleşmesi, alışkanlıklar hepsi etkili. Geriye dönüş var mı? Çok zor. Ülkemizde il ve ilçelerde yaşayanların oranı % 90’ı aştı. Yani köylerde neredeyse kimse kalmadı ve giderek köy nüfusu azalıyor.

Şehirde, şehir alışkanlıkları ile geleneği sürdürmek aslında zor değil ama şehir hayatı, kültürü geleneği sürdürmeye izin vermiyor. Yani hep birlikte izin vermesini istemiyoruz. Hep birlikte değişmek istiyoruz, gelenekleri hatırlamamak galiba işimize geliyor. Şehir insanına sürekli yenilenmek, yeni şeyler yapmak düşüncesi aşılanıyor.  Genel tüketim kültürü ve tatil tüketim kültürü de bunu emrediyor.

Kültürel bir değişim yaşıyoruz, şahitlik ediyor, uygulayıcısı oluyoruz. Bu değişim elbette akşamdan sabaha olmadı. Yıllar içinde köyden şehre göç ile birlikte değişti kültürümüz.  İlk değişimler ve zedelenmelerde, çok değişmez ve devam eder sandık. Küçük değişimleri önemsemedik. “Daha fazla olmaz” dedik. Sonra bir baktık ki gelenekler nostalji olarak aklımızda zaman zaman sembolik yaşansa da bu durumda şimdilik. Ya sonra?

Bugünün 40-80 yaşı da hayatını kaybedince tamamen kitap sayfalarındaki yazılı anlatımlar olarak kalacak. Okuyan olursa. Yani uygulama azalacak. Acı bir durum. Göz göre göre, geleneklerimizi gözden çıkardık.

Ne yapalım?

Geçmişte gelenekleri yaşayanlar bugün çocuklarına ve torunlarına anlatsın, yaşasın, yaşattırsın, elinden geleni yapsın. Gelenekler elden gittiğinde, unutulduğunda geriye dönüşü olmayacak. Üstelik bundan hepimiz sorumlu olacağız. Gelecek nesiller için iyi bir durum olmayacak. Geçmişi, asıl kültürünü unutan nesiller yetiştiriyoruz aslında. Kültürün dönüşmesine katkıda bulunuyoruz farkında olarak/olmayarak.

Bayram gibi bayramlardan, bayram tatillerinden, tatil bayramlarına döndüğümüzden bu yana eksideyiz, hep kayıptayız, hem farkındayız, hem değiliz galiba bu konuda biraz iki yüzlüyüz.

Sözün özü; Bu konuyu ya şimdi halledeceğiz. Ya da gelecek nesillere hiçbir değer bırakmayacağız. Yani herkes kapısının önünü süpürmeli, geçmişe, geleneğe, geleceğe sahip çıkmalı. Ne dersiniz? Değer değil mi?