Doç.Dr. Enver Kunduz

Bezmialem Vakıf Üniversitesi Genel Cerrahi Uzmanı

“Hastanın akut apandisit sandığı ağrı, apandis kanseri olabilir. Çünkü bu kanser türü akut apandisit ile çok benzer belirtileri gösterir”

Yüzyıllar öncesinde hayatı tehdit edebilen, ancak günümüzde gayet basit bir operasyonla tedavi edilen akut apandisit rahatsızlığının, birtakım kötü sürprizleri de beraberinde getirebileceği açıklanmıştır. “Akut apandisit ameliyatı sonrası patoloji sonuçları kansere işaret ederse ikinci bir ameliyat gerekebilir”

Apendiks Ve Apandisit Nedir?

Literatürde “apendiks” olarak adlandırılan, halk arasında ise “apandis” denen organın, insanın anne karnındaki hayatında bulunan ve geliştikçe körelen bir bağırsak kısmıdır. “Apendiks, kalın bağırsağın başladığı noktada konumlanır. Yakın zamana kadar bu organın, yetişkin bir insanda hiçbir fonksiyonunun olmadığı sanılırdı. Ancak son yıllarda yapılan çalışmalar, apendiksin, özellikle bağırsak bağışıklığı başta olmak üzere genel immün sistemde önemli bir rol üstlendiğini ortaya koydu.” Apendiks çeşitli nedenlerle iltihaplanması “akut apandisit” olarak adlandırılmaktadır. Bu hastalığa, özellikle çocuk çağında, herhangi bir meyve çekirdeği, çiklet ya da bir gaita parçası sebebiyet verebilir. Keza bağışıklık sistemi kaynaklı enfeksiyonlar da akut apandisit gelişmesine neden olabilir. Genelde 24 ilâ 48 saat içinde bulgularını ortaya koyar. En tipik bulgu, önce göbek çevresinde başlayan ve ardından apendiksin bulunduğu karnın sağ alt kesiminde yoğunlaşan şiddetli ve dayanılmaz ağrıdır. Zaten bu özellikleri nedeniyle hastalığa “akut apandisit” adı verilir. Bu şikayetle acil servise gelen hastanın tetkiklerinde akut apandisit teşhisi konursa hemen cerrahiye yönlendirilerek laparoskopik, yani vatandaşın ‘kapalı ameliyat’ dediği cerrahi yöntemle hastalık tedavi edilir.”

Apandisit Patlamasının Tehlikeleri Neler?

Halk arasında “apandisit patlaması” denen iltihaplı apendiks bölgesindeki yırtılma vakalarında en korkulan durumun hayati tehlike oluşturmaktadır. Bu durumda hayati tehlike her zaman söz konusu olmaz. Eğer duruma müdahale edilmezse iltihabın yayılması yani perforasyon sonucu ciddi karın içi enfeksiyonlara ve septik şoklara, hatta hayati tehlikeye neden olabileceği doğrudur. Ancak zamanında müdahale halinde herhangi bir risk söz konusu değildir. Hatta bazen apandisit patlaması sonrası apendiks çevresinde apse oluşur ve vücut, ince bağırsak gibi çevre organlarla apseyi çevreleyerek yayılmasına engel olur. Buna literatürde ‘Plastron Apandisit’ denir.” Apandisit ağrısının bir anda geçmesinin apandisit patlamasına işaret ettiğine dair algılar da yanlıştır. Apandisit ağrısı hafiflemez, tersine zamanla şiddetlenir ve dayanılmaz bir hal alır. Belki zaman zaman hafifleme söz konusu olabilir ama müdahale edilmediği sürece ağrı gittikçe yükselir. Apandisit ağrısının geçmesi, sanılanın aksine enfeksiyon tablosunun gerilediğine işaret eder ki bu da kendi kendine olacak bir şey değildir.

Apandisit Sanılan Sorun Kanser Olabilir!

Apendiksin neticede bağırsak mukozası taşıyan bir organ olduğu bilinmektedir.Dolayısıyla bağırsakta gelişen kimi iyi huylu ve kötü huylu tümörler, apendikste de gelişebilir. Tümörün kötü huylu olması durumuna ‘apendiks kanseri’ adı verilir. Bu kanser türü ancak patoloji sonuçlarıyla teşhis edilebilir. Çünkü akut apandisitle neredeyse birebir aynı bulgularla ortaya çıkar. Literatürde ‘apendektomi’ adı verilen apendiksin alınmasına dayalı cerrahi müdahalenin ardından parçanın patolojik incelemesinde kanser bulgusuna rastlanırsa, tümörün türü, büyüklüğü ve konumuna göre ikinci bir operasyon söz konusu olabilir. Her kanser vakası gibi metastaz, yani kanserin başka organlara sıçrama riskinin apendiks kanserinde de söz konusu olabilmektedir. Eğer tümör müsinöz özellikli ve agresif ise metastaz riski söz konusudur. Özellikle karın zarına yayılabilir ki buna literatürde ‘peritoneal karsinomatozis’ adı verilir. Bu durumda karın zarı tamamen soyularak ısıtılmış kemoterapi ile yıkanmasına dayalı bir tedavi yöntemi uygulanır.

Bazı Hastalıklarla Karıştırılabiliyor

Akut apandisit, özellikle ‘Chron hastalığı’ denen inflamatuar bağırsak hastalığı ile sıkça karıştırılır. Bunun yanında FMS dediğimiz Ailevi Akdeniz Ateşi, kadınlarda sağ yumurtalık kaynaklı sorunlar, kalın bağırsağın sağ tarafının iltihaplanması ve sağ böbrek kaynaklı idrar yolları enfeksiyonları ve böbrek taşı gibi vakalarla akut apandisitin karıştırılması söz konusudur. Çünkü bu hastalıklar, ilk evrede karnın sağ alt bölgesinde şiddetli bir ağrı ile kendini belli eder.